به گزارش آوای ورزش، بازی‌های المپیک ۲۰۲۰ توکیو وداع تلخی برای نسل طلایی والیبال ایران شد. نسلی که والیبال ایران را در جهان معرفی کرد و امید بسیاری برای مدال‌آوری این نسل در المپیک توکیو وجود داشت اما سوءمدیریت یکی از عمده دلایل اصلی سوخت نسل طلایی به شمار می‌رود.

پیش از آغاز و پایان المپیک ریو که والیبالیست‌های ایرانی با طلسم شکنی ۵۲ سالِ جواز حضور در بزرگ‌ترین آوردگاه جهانی ورزش را به دست آورده بودند، شعارها و وعده‌های بدون برنامه شدت گرفت.

مدیریت بر مبنای هدف، تکنیکی مدیریتی برای افزایش مشارکت کارکنان در برنامه‌ریزی و کنترل فعالیت‌هاست. در این فرایند، دانش و مهارت بسیاری از افراد سازمان به خدمت گرفته می‌شود. به جای اینکه مدیران درباره‌ی اهداف‌شان به زیردستان اطلاع دهند از آنها می‌خواهند مشارکت کنند و درباره‌ی اینکه هدف‌شان چه باید باشد، تصمیم بگیرند. بعد از اینکه در طول یک بده‌بستانِ فکری گروهی، اهداف قابل قبولی برای هر یک از کارکنان تعیین شد، از آنها خواسته می‌شود که نقشه‌ای عملی برای دستیابی به اهداف طراحی کنند.

در مرحله‌ی نهاییِ مدیریت بر مبنای هدف از کارکنان خواسته می‌شود فرایندهای کنترل را طراحی کنند، بر عملکرد خودشان نظارت داشته باشند و اگر انحرافی از مسیر برنامه اتفاق افتاد پیشنهاد اقدامات اصلاحی بدهند. کل این فرآیند شامل ترکیبِ برنامه‌ریزی و کنترل است. این خلاصه‌ای از تعریف مدیریت بر مبنای هدف است که در مقایسه با سیستم مدیریتی والیبال متفاوت است و نشان می‌دهد چرا والیبال اینگونه در المپیک توکیو ناکام ماند.

برای شفاف سازی و اثبات شعار در فدراسیون والیبال کافیست صحبت‌های رئیس وقت فدراسیون را از المپیک ریو تا توکیو با عملکردش مقایسه کنیم.

محمدرضا داورزنی پیش از آغاز بازی‌های المپیک ۲۰۱۶ ریو و ناکامی تیم ملی در لیگ جهانی گفت: برنامه‌ریزی کامل شده است تا با شرایط متفاوت از لیگ جهانی والیبال، راهی المپیک ۲۰۱۶ ریو شویم. در لیگ جهانی ریکاوری (بازیابی) خوبی نداشتیم و با مصدومیت چند بازیکن روبه‌رو شدیم، ضمن اینکه ۲ بازیکن تأثیرگذار را در ترکیب نداشتیم. در المپیک ریو بنا داریم در دور اول با تلاش کادر فنی و بازیکنان جز چهار تیم صعودکننده گروه باشیم و در نهایت دنبال این هستیم که در زمره چهار تیم برتر صعود کننده به مرحله نهایی باشیم.

تاریخ یک بار دیگر تکرار شد و داورزنی درست پس از ناکامی در لیگ ملت‌های ۲۰۲۱ والیبال گفت: به خاطر نتایج عذرخواهی می‌کنم. مردم صبور باشند و تیم ملی واقعی را در المپیک ببینند. آرمان کسب سکوی المپیک است و لیگ ملت‌های والیبال را برای المپیک توکیو فدا کردیم.

اما متأسفانه ایران حتی موفق نشد از گروه خود صعود و نتیجه ریو را تکرار کند و این یعنی پس‌رفت. اما نکته قابل تأمل این است که بار دیگر داورزنی صحبت‌هایش در سال ۲۰۱۶ در المپیک ریو را پس از ناکامی و عقب گرد در توکیو تکرار کرد!

داورزنی پس از حذف تیم ملی از مرحله گروهی بازی‌های المپیک توکیو گفت: طبیعتاً دنیا به آخر نرسیده و زندگی در جریان است. باید با برنامه‌ریزی پوست اندازی را ادامه دهیم. باید بتوانیم به ثبات بهتری برسیم. برخی بی ثباتی‌ها کار را مشکل کرد. ۲۰ شهریور برای قهرمانی آسیا دوباره باید به ژاپن برویم. تلاش ما این است که روند رو به رشد در پوست اندازی داشته باشیم.

صحبت‌های داورزنی مشابه ۵ سال پیش و ناکامی در المپیک ریو بود که گفت: نباید فراموش کنیم که ما الآن سال ۲۰۱۶ هستیم و می‌خواهیم والیبال را برای المپیک ۲۰۲۰ آماده کنیم طبیعی است که برخی بازیکنان کنونی تیم ملی در ترکیب نباشند چراکه نمی‌خواهیم میانگین سنی در توکیو زیاد باشد. فاصله ۲ المپیک فرصت پوست اندازی و تزریق خون تازه به تیم است استفاده از جوانان جویای نام در این چهار سال باید در دستور کارمان باشد.

پوست اندازی و فرصت ۴ چهار سالِ کلید واژه صحبت‌های داورزنی در دو دوره ناکامی در المپیک بود! فرصتی که بارها در رسانه به آن تاکید شد که هر روز از دست رفتن زمان به ضرر تیم ملی خواهد بود اما گوش شنوایی وجود نداشت.

داورزنی که پس از المپیک ریو از پوست اندازی و برنامه بلند مدت برای توکیو صحبت کرد با تصمیماتش زخم کاری را بر پیکره تیم ملی والیبال وارد کرد. شعارهایی که داورزنی در طول دوران مدیریتش داد با یک سرچ ساده به دست می‌آید که از حوصله این گزارش خارج است و فقط بخشی از آن عنوان شد.

داورزنی که آرمان کسب سکوی المپیک را داشت با پیشنهاد وزارت خانه معاون وزیر شد و قید ریاست فدراسیون و برنامه‌های بلند مدت را زد. فدراسیون والیبال اسیر بی ثباتی مدیریتی شد و بازگشت دوباره داورزنی نیز به والیبال حواشی بسیاری داشت. در نهایت داورزنی در شرایطی که زمان زیادی از دست رفته بود همچنان بر آرمانش پافشاری کرد و در نهایت تیم ملی حتی موفق به صعود از گروه خود نشد و در چند سال اخیر در دیدار با رقیب دیرینه آسیایی خود نتیجه را چند بار واگذار کرد تا امروز در آسیا نیز جایگاه والیبال ایران دچار تزلزل شود.

البته زنگ خطر تیم‌های آسیایی در انتخابی المپیک در دیدار تیم ملی و کره جنوبی برای والیبال ایران زده شد جایی که ایران به سختی و با درایت کاپیتان سعید معروف سهمیه المپیک را به دست آورد اما باز مدیران در خواب غفلت باقی ماندند و کارشناسان و منتقدان را متهم به ایجاد حواشی ساختند. امروز نتیجه تمام غفلت‌ها شکست مقابل تیم ژاپن و حذف از مرحله گروهی المپیک شد. نه تنها آرمان کسب سکو محقق نشد بلکه نسبت به المپیک ریو نیز پس‌رفت اتفاق رخ داد.

ریاست فدراسیون پس از زمان از دست رفته با به خدمت گرفتن بهترین مربی جهان به دنبال جبران اشتباهاتش بود اما در حقیقت داشت اشتباه بزرگ‌تری مرتکب می‌شد. داورزنی بار دیگر صدای کارشناسان و منتقدان را نادیده گرفت و از مربی استفاده کرد که با سیستم والیبال ایران متفاوت بود. ولادیمیر الکنو مربی نام اشنای دنیای والیبال، اگر مدت زمان زیادی در اختیار داشت می‌توانست نتیجه‌ای در خور شأن به دست آورد اما زمان کافی برای پیاده کردن تفکراتش وجود نداشت. ۴ ماه زمان مناسبی برای تغییر سیستم و حضور در آوردگاه بزرگ ورزشی جهان نبود اما داورزنی و اتاق فکر مرتکب بزرگ‌ترین اشتباه خود شدند.